W dobie rosnącej mobilności zawodowej i prywatnej wiele osób zastanawia się, czy można mieć ubezpieczenie zdrowotne w dwóch krajach. Dotyczy to szczególnie Polaków, którzy podejmują pracę poza granicami kraju, np. w Niemczech, gdzie bardzo popularna jest praca dla opiekunek w Niemczech. Osoby te często posiadają już ubezpieczenie w Polsce, a jednocześnie podlegają obowiązkowi ubezpieczenia w państwie, w którym pracują. Warto więc wyjaśnić, jak wygląda kwestia podwójne ubezpieczenie zdrowotne w Polsce i za granicą, jakie są konsekwencje i jak unikać problemów z rozliczeniami.
Podwójne ubezpieczenie zdrowotne w Polsce i za granicą
Zgodnie z przepisami Unii Europejskiej, osoba pracująca w jednym z krajów członkowskich powinna być ubezpieczona tylko w jednym państwie – w tym, w którym faktycznie wykonuje pracę. Dlatego podwójne ubezpieczenie zdrowotne w Polsce i za granicą w praktyce nie powinno mieć miejsca. Mimo to w wielu przypadkach dochodzi do sytuacji, gdy dana osoba pozostaje zgłoszona do ubezpieczenia w dwóch krajach jednocześnie.
Typowym przykładem są Polacy wyjeżdżający do Niemiec, w tym praca dla opiekunek w Niemczech. Jeśli podejmują tam zatrudnienie lub działalność gospodarczą, muszą być objęci systemem niemieckim. Popularne jest np. ubezpieczenie niemieckie w Polsce, które umożliwia korzystanie z usług medycznych w ojczyźnie, jeśli pracownik jest zgłoszony w NFZ za pomocą formularza S1. W Niemczech natomiast często wybieraną instytucją jest ubezpieczenie AOK w Polsce i w Niemczech, które pozwala na leczenie w obu krajach przy odpowiedniej dokumentacji.
Czy można mieć ubezpieczenie zdrowotne w dwóch krajach?
Wielu Polaków zadaje sobie pytanie: czy można mieć ubezpieczenie zdrowotne w dwóch krajach i korzystać jednocześnie z usług medycznych w Polsce i w miejscu zatrudnienia.
Nie oznacza to jednak, że osoba posiadająca niemieckie ubezpieczenie zdrowotne traci dostęp do opieki medycznej w Polsce. Dzięki formularzowi S1 można zarejestrować się w NFZ i korzystać z leczenia w Polsce na takich samych zasadach jak osoby ubezpieczone w kraju. Jest to szczególnie istotne dla osób, które podejmują pracę dla opiekunek w Niemczech, a równocześnie często wracają do Polski, by spędzać tu czas z rodziną. Dzięki temu mogą swobodnie korzystać z leczenia w obu krajach, ale w ramach jednego ubezpieczenia.
Podwójne ubezpieczenie w Polsce i za granicą – jak tego uniknąć?
Największym problemem w praktyce jest nie tyle samo podwójne ubezpieczenie w Polsce i za granicą, ile brak odpowiednich formalności. Aby uniknąć kłopotów, należy:
- zgłosić fakt podjęcia pracy za granicą i wyrejestrować się z polskiego systemu ubezpieczeniowego,
- pobrać formularz S1 z niemieckiej kasy chorych, np. z AOK, i zarejestrować go w NFZ,
- upewnić się, że składki nie są naliczane podwójnie,
- zachować kopie dokumentów i potwierdzenia zgłoszenia.
Warto podkreślić, że podwójne ubezpieczenie zdrowotne nie daje dodatkowych przywilejów. Zamiast tego może prowadzić do nieporozumień, a nawet finansowych konsekwencji.
